کفش طلای اروپا؛ تاریخچه و رکوردها

کفش طلای اروپا جایزه ای است که در پایان هر فصل فوتبال، به بهترین گلزن لیگ های معتبر فوتبال اروپا می رسد. نگاهی داریم به این عنوان.

در دنیای فوتبال جوایز مختلفی وجود دارد که هر سال به بهترین های فصل اهدا می شود. کفش طلای اروپا یکی از همین جوایز است که برخلاف عناوین دیگر، با عملکرد مستقیم و دقیق بازیکن سنجیده می شود و خبری از رای دادن نیست. کفش طلای اروپا هر سال به بازیکنی می رسد که بیشترین گل را در لیگ های معتبر اروپا به ثمر رسانده است. نگاهی داریم به این عنوان.

تاریخچه کفش طلای اروپا

از سال 1967، مجله فرانسوی اکیپ تصمیم گرفت تا جایزه ای را به بهترین گلزن لیگ های اروپایی اختصاص دهد. این جایزه به بازیکنی اهدا می شد که بیشترین گل را در میان لیگ های دسته اول کشورهای اروپایی در هر فصل به ثمر رسانده باشد. تا سال 1991 بود این روند ادامه داشت و فارغ از سطح لیگ ها، این جایزه اهدا می شد.

سال 1991، کفش طلای اروپا با جنجال همراه بود. در حالی قرار بود این جایزه به دارکو پانچف، مهاجم ستاره سرخ بلگراد برسد که فدراسیون فوتبال قبرس اعتراض کرد و مدعی بود که یکی از بازیکنان لیگ این کشور، 40 گل به ثمر رسانده که بیشتر از 34 گل پانچف بود (آقای گل لیگ قبرس به طور رسمی 19 گل به ثمر رسانده بود).

همین جنجال باعث شد که نشریه اکیپ قید کفش طلای اروپا را بزند. تا سال 1996 هیچکس برنده این عنوان نشد (پانچف بعدها در سال 2006، کفش طلای خود را گرفت). البته سال ها بعد، بازیکنانی که در این مدت (1991 تا 1996) بیشترین گل را به ثمر رسانده بودند، به طور رسمی برنده کفش طلا لقب گرفتند.

از فصل 1997-1996، رسانه های ورزشی اروپا (European Sports Media) که به اختصار ESM نامیده می شوند، تصمیم گرفتند که برای به وجود نیامدن مشکل های قبلی، سیستم امتیازی را معیار برنده برنده کفش طلای اروپا قرار دهند و هر لیگ با توجه به سطحی که دارد، امتیازی دریافت کند و هر گل با توجه به این امتیازها سنجیده شود.

سیستم امتیازدهی کفش طلا

سطح بندی لیگ های اروپایی، با توجه به عملکرد تیم های حاضر در آن لیگ در مسابقات اروپایی 5 فصل اخیر است. به این ترتیب 5 لیگ معتبر اروپا برای هر گل 2 امتیاز کسب می کنند، لیگ های رده ششم تا بیست و دوم برای هر گل 1.5 امتیاز می گیرند. لیگ هایی که در سطح بندی یوفا پایین تر از رده بیست و دوم قرار دارند نیز برای هر گل 1 امتیاز کسب می کنند. در پایان فصل، بازیکنی که بیشترین امتیاز را کسب کند به کفش طلای اروپا می رسد.

از زمانی که برای کفش طلا سیستم امتیازدهی تعیین شده، تنها 2 بازیکن توانسته اند بدون حضور در 5 لیگ معتبر اروپا، به کفش طلا برسند. هنریک لارسن (فصل 2001-2000 در لیگ اسکاتلند) و ماریو ژاردل (فصل 2002-2001 در لیگ پرتغال). تا فصل 2020-2019، امکان برنده شدن چند بازیکن در یک فصل نیز وجود داشت.

به عنوان مثال در فصل 2014-2013، کریستیانو رونالدو و لوییس سوارز هر دو به کفش طلا رسیدند. در سال 2019 اما قانون جدیدی تصویب شد که در صورت برابری امتیاز چند بازیکن، کفش طلا به بازیکنی می رسد که دقایق کمتری بازی کرده است و دیگر این عنوان به صورت مشترک اهدا نمی شود.

برنده های کفش طلا

تا به امروز 41 بازیکن مختلف برنده کفش طلای اروپا شده اند. از میان این 40 بازیکن، 12 نفر بیشتر از یکبار برنده کفش طلا شده اند. تنها دو بازیکن بیشتر از دو عنوان را در کارنامه دارند. باشگاه بارسلونا با 8 عنوان، بیشترین کفش طلا را میان تمام باشگاه ها دارد. کشور پرتغال نیز با 8 کفش طلا، رکورددار میان کشورها است. بازیکنان لالیگا 15 کفش طلا کسب کرده اند که بیشتر از دو برابر لیگ بعدی یعنی لیگ پرتغال است. برنده های کفش طلای اروپا به شرح زیر هستند:

رکوردهای کفش طلای اروپا

لیونل مسی با کسب 6 کفش طلا، رکورددار این عنوان به شمار می رود. بعد از مسی، کریستیانو رونالدو نیز با 4 عنوان در رتبه دوم قرار دارد. به غیر از مسی و رونالدو، هیچ بازیکنی نتوانسته بیشتر از 2 بار برنده کفش طلای اروپا شود. لیونل مسی 3 عنوان متوالی دارد که این نیز یک رکورد به شمار می رود.

کریستیانو رونالدو و لوییس سوارز تنها بازیکنانی هستند که در 2 لیگ مختلف به کفش طلا رسیده اند. این دو به همراه ماریو ژاردل و دیگو فورلان، تنها بازیکنانی هستند که در 2 تیم مختلف موفق به کسب این عنوان شده اند. از فصل 2009-2008 تا فصل 2019-2018، بازیکنان لالیگا به 11 کفش طلای متوالی رسیدند که آمار شگفت انگیزی است.

بیشترین عنوان

بهترین تیم ها

بهترین کشورها