سوپرلیگ اروپا؛ هر آنچه باید بدانید

سوپرلیگ اروپا جنجالی ترین اتفاق چند سال اخیر دنیای فوتبال به شمار می رود. در این مطلب نگاهی داریم به سوپرلیگ اروپا.

در سال 2021، چندین تیم اروپایی تصمیم به تاسیس لیگ جدیدی گرفتند که در آن قدرت های بزرگ فوتبال اروپا به مصاف هم بروند و چارچوب متفاوتی نسبت به سایر مسابقات داشته باشد. این پروژه با انتقادهای فراوانی روبرو شد و تاسیس این لیگ به تعویق افتاد. در اواخر سال 2023 اما سوپرلیگ اروپا مجددا شروع به کار کرد و اتفاقات تازه ای پیرامون این پروژه شکل گرفت. نگاهی داریم به پروژه سوپرلیگ اروپا.

سوپرلیگ اروپا چیست؟

سوپرلیگ اروپا، لیگی مجزا از کنفدراسیون فوتبال اروپا است که هدف آن رقابت میان معتبرترین و بهترین تیم های فوتبال این قاره است. دهه ها است که نام سوپرلیگ اروپا به گوش می رسد. مدیران بسیاری در طول سال ها سعی داشتند تا مسابقات جدیدی تشکیل دهند که شامل بهترین تیم های اروپا باشد. نحوه مدیریت تیم های فوتبال و اداره فوتبال اروپا توسط یوفا، بزرگ ترین مانع تشکیل این مسابقات بود.

با اینکه هر چند سال یکبار نام سوپرلیگ اروپا مطرح می شد، اما سال 2021 وقتی بود که تاسیس این مسابقات جدی تر از هر زمان دیگری شد. در اپریل 2021، فلورنتینو پرز، رئیس رئال مادرید، از تاسیس سوپرلیگ اروپا خبر داد. پرز که سال ها در فکر تاسیس همچین مسابقاتی بود، ادعا می کرد که فوتبال در دنیا به پتانسیل خود نرسیده و تیم های اروپایی باید مانند میجرلیگ های آمریکا، چندین برابر درآمد داشته باشند.

مشکلات مالی تیم های اروپایی که بسیاری از آن ناشی از شیوع ویروس کرونا بود، از دیگر دلایل مهمی بود که برخی تیم ها را به سمت تاسیس این مسابقات کشاند.

تیم های سوپرلیگ اروپا

در اپریل 2021 که اعلام شد سوپرلیگ اروپا تاسیس می شود، 12 تیم اعلام آمادگی کردند و قرار شد که 8 تیم دیگر نیز به این رقابت ها اضافه شوند. تیم های رئال مادرید، بارسلونا، یوونتوس، اینتر، میلان، منچستریونایتد، لیورپول، آرسنال، چلسی و تاتنهام، تیم هایی بودند که از همان ابتدا حضور خود در سوپرلیگ اروپا را تایید کردند.

با این حال چیزی از انتشار این خبر نگذشته بود که انتقادات زیادی به تشکیل سوپرلیگ وارد شد. فشار یوفا با دخالت سیاستمداران و حتی دولت هایی همچون دولت بریتانیا، باعث شد تا رفته رفته از تعداد تیم های حاضر در سوپرلیگ کم شود. تیم های انگلیسی به مرور با انتشار بیانیه هایی، از حضور در سوپرلیگ انصراف دادند و سپس نوبت به تیم های دیگر رسید. در آخر تنها تیم های رئال مادرید، بارسلونا و یوونتوس روی مواضع خود پافشاری کردند و حاضر به ترک این مسابقات نشدند.

پروژه سوپرلیگ اروپا؛ از شکست تا شروع مجدد

دلیل اصلی عدم موفقیت پروژه سوپرلیگ اروپا، معرفی ضعیف و اشتباه آن بود. این مسابقات طوری معرفی شد که انگار قرار است جای لیگ های اروپایی را بگیرد و همین باعث شد که اکثر فوتبال دوستان نیز با تاسیس آن مخالف کنند. در ادامه اما مشخص شد که نحوه برگزاری این مسابقات بسیار با چیزی که در خیلی ها فکر می کنند متفاوت است.

معرفی ضعیف اما کار دست این پروژه داد و سوپرلیگ نتوانست پروژه اش را ادامه دهد. این میان، یوفا که اصلا تمایل نداشت تا همچین مسابقاتی شکل بگیرد، تصمیم گرفت تا فرمت لیگ قهرمانانا اروپا را تغییر دهد. کنفدراسیون فوتبال اروپا با این کار می خواست واکنشی به تشکیل سوپرلیگ نشان دهد و ضمن همراه کردن فدراسیون های اروپایی با خود، اعلان قدرت کند!

بعد از گذشت بیشتر از 2 سال اما ورق برگشت. در دسامبر 2023، راى نهايى ديوان عدالت اروپا صادر شد و طبق آن، يوفا هيچ اجازه اى در منع كردن تيم هاى اروپايى براى حضور در مسابقات ديگر ندارد. به اين ترتيب سوپرليگ اروپا مى تواند تاسيس شود و باشگاه ها بدون مشكل در آن شركت كنند. این اتفاق مجددا شعله های شروع سوپرلیگ را داغ کرد!

هدف از تشکیل سوپرلیگ اروپا چیست؟

اصلی ترین دلیل تشکیل سوپرلیگ اروپا، تزریق سرمایه بیشتر به تیم های فوتبال است. در حال حاضر، مسابقات اروپایی تحت نظر یوفا برگزار می شوند و اسپانسرینگ مسابقات در اختیار یوفا است. این کنفدراسیون نیز با توجه به عملکرد تیم ها در مسابقات اروپایی، مبلغی را در اختیار تیم ها قرار می دهد. سران سوپرلیگ اروپا که همان مالکین و مدیران باشگاه ها به شمار می روند اما می خواهند که دیگر واسطه ای در کار نباشد و تیم های مستقیم درآمدزایی کنند.

سیستمی که سران سوپرلیگ در نظر دارند، چیزی شبیه به میجرلیگ های آمریکا است که در آن سرمایه به صورت مستقیم به تیم ها تزریق می شود و دیگر خبری از واسطه نیست که بخش قابل توجهی از سرمایه را شامل شود. همانطور که ذکر شد، فلورنتینو پرز بر این باور است که تیم های فوتبال باید بسیار بیشتر از تیم های آمریکایی درآمدزایی کنند، در حالی که فعلا فاصله زیادی با آن ها دارند!

نحوه برگزاری سوپرلیگ اروپا

در دسامبر 2023، جزئیات جدیدی از نحوه برگزاری سوپرلیگ اروپا منتشر شد. فرمت احتمالی با حضور 64 تیم در سه دسته مختلف است؛ دسته ستاره (16 تیم)، طلایی (16 تیم) و آبی (32 تیم). امکان صعود و سقوط از این دسته ها وجود دارد. 8 تیم برتر دسته ستاره به مرحله پلی آف صعود می کنند تا تکلیف قهرمان مشخص شود. 8 تیم بعدی اما به دسته طلایی سقوط می کنند. همین اتفاق برای دسته طلایی و آبی هم رخ می دهد. 8 تیم برتر به دسته بالاتر می رسند و 8 تیم آخر به دسته پایین تر سقوط می کنند. سقوط از دسته آبی به معنای حذف از سوپرلیگ است.

قرار است هر تیم 14 بازی در فصل انجام دهد که شامل 7 بازی خانگی و 7 بازی خارج از خانه است. این مسابقات هیچ دخالتی با لیگ های داخلی کشورها ندارند و در راستای آن ها برگزار می شوند. عملکرد تیم ها در لیگ های داخلی خود، باعث صعود آن ها به این مسابقات می شود. اولین دوره سوپرلیگ اروپا قرار است از سال 2025 شروع شود.