موتوجی پی؛ هر آنچه باید بدانید

قدیمی ترین و معتبرترین مسابقات موتورسواری در دنیا، موتوجی پی است. در این مطلب می خواهیم با این مسابقات بیشتر آشنا شویم.

• آموزش ویدیویی موتوجی پی

موتوجی پی معتبرترین و بالاترین سطح مسابقات کلاس موتو است. کلاس موتو همچنین دارای مسابقاتی همچون موتو 2، موتو 3 و موتو ای نیز است. موتوجی پی که از سال 2002 رنگ و بوی جدیدی به خود گرفت، قدیمی ترین مسابقات موتورسواری دنیا نیز به شمار می رود.

تاریخچه مسابقات موتوجی پی

همانند مسابقات اتومبیل رانی، رقابت های موتورسواری نیز از اوایل قرن بیستم شروع به کار کرد و رقابت های مختلفی در کشورهای اروپایی برگزار می شد. در آن زمان سازمانی با نام فدراسیون بین المللی باشگاه های موتورسواری (این سازمان در حال حاضر فدراسیون بین المللی موتورسواری نام دارد) فعالیت می کرد و در سر داشت تا به این مسابقات شکل و شمایل جدی تر و سازمان یافته شده ای بدهد.

قرار بود از سال 1938 این مسابقات برگزار شود که شروع جنگ جهانی دوم و خسارت های بعد از آن، این مسابقات را به تعویق انداخت تا سرانجام در سال 1949، اولین دوره این مسابقات موتورسواری آغاز به کار کرد. مسابقات موتوجی پی، تحت نظارت فدراسیون بین المللی موتورسواری (FIM) برگزار می شود.

تا سال 2002 تنها موتورهای 2 زمانه 500 سی سی می توانستند در این رقابت ها شرکت کنند اما از این سال موتورهای 4 زمانه 990 سی سی نیز اجازه فعالیت گرفتند و به همین دلیل مسابقات جهانی موتورسواری که به کلاس 500 سی سی معروف بود، به موتوجی پی (Grand Prix Motorcycling)، تغییر نام داد. البته این پایان تغییرات نبود و در سال 2007 حجم موتورهای 990 سی سی به 800 سی سی کاهش یافت و سپس در سال 2012، موتورهای 1000 سی سی برای اولین بار وارد این رقابت ها شدند.

موتورهای موتوجی پی

موتورسیکلت هایی که در موتوجی پی استفاده می شوند، طراحی و ساخت بسیار خاص و متفاوتی از سایر موتورسیکلت ها دارند. این موتورها به هیچ وجه امکان استفاده شهری را ندارند و تنها برای همین مسابقات طراحی شده اند.

هر کدام از کلاس های مختلف موتو، طراحی متفاوتی دارند و قوانین ساخت موتورسیکلت در این رقابت ها با یکدیگر متفاوت است. در موتوجی پی بیشترین حجم موتور 1000 سی سی است که دارای 4 سیلندر است. تعداد موتورهایی که یک موتور سوار در فصل می تواند استفاده کند، نهایت به 7 عدد می رسد. وزن این موتورسیکلت ها نیز بسته به حجم آن ها متفاوت است. حداقل وزن یک موتورسیکلت 800 سی سی در موتوجی پی باید 150 کیلوگرم و حداقل موتورسیکلت 801 تا 1000 سی سی، باید معادل 157 کیلوگرم باشد. موتورهای موتوجی پی نهایت دارای 6 دنده هستند.

نحوه برگزای یک فصل موتوجی پی

یک فصل موتوجی پی در حال حاضر شامل 20 گرندپری می شود. این مسابقات نیز مانند فرمول یک شامل تمرین، تعیین خط و مسابقه اصلی می شود. تمرین در 3 بخش که 2 بخش آن روز جمعه و یک بخش آن روز شنبه است برگزار می شود و تعیین خط نیز شنبه و مسابقه اصلی در روز یکشنبه کلید می خورد.

هدف در این مسابقات نیز کسب امتیاز بیشتر برای قهرمانی در بخش تیمی، بخش سازنده ها و بخش راننده ها است. امتیازهای برای هر 3 بخش یکسان است اما در بخش سازنده ها، به دلیل استفاده برخی تیم ها از سازنده های مشترک، در جدول سازنده ها تنها امتیازهای بالاترین رتبه موتورسیکلت از هر سازنده حساب می شود و امتیاز دیگر موتورهایی که از همان سازنده ها استفاده می کنند، لحاظ نمی شود. امتیازهای موتوجی پی به شرح زیر است:

تعیین خط

در موتوجی پی، 2 مرحله تعیین خط که به Q1 و Q2 معروف هستند، وجود دارد. از میان 22 راننده ای که در موتوجی پی هستند، 10 راننده ای که در مجموع 3 تمرین، سریع ترین زمان را ثبت کنند، مستقیم وارد مرحله دوم تعیین خط می شوند.

12 موتورسوار باقی مانده، باید در مرحله اول تعیین خط رقابت کنند تا 2 موتورسوار برتر این مرحله مشخص و به جمع 10 موتورسوار دیگر در مرحله دوم بپیوندند. در مرحله دوم نیز تعیین خط برگزار می شود تا رتبه های 1 تا 12 مشخص شوند. سریع ترین موتورسوار به رتبه اول که به پول پوزیشن معروف است، دست می یابد و جلوتر از بقیه مسابقه را شروع می کند.

اسپرینت ریس

از فصل 2023، تمام آخر هفته های موتوجی پی شامل اسپرینت ریس می شوند. فرمت اسپرینت ریس همانند مسابقه اصلی است، اما تفاوت در تعداد دورهای مسابقه است که نصف دورهای مسابقه اصلی را شامل می شود. تعیین خط مسابقه های اصلی، برای اسپرینت ریس ها نیز حساب می شود. 9 موتورسوار برتر در اسپرینت ریس به امتیاز می رسند که نحوه امتیازگیری به شرح زیر است:

مسابقه اصلی

هدف موتورسوارها در مسابقه اصلی، سبقت های متوالی و رد شدن از خط پایان بازی، سریع تر از سایر رقبا است. مسابقه اصلی با قرار گرفتن هر موتورسوار طبق جایگاهی که در تعیین خط کسب کرده است، شروع می شود. بسته به نوع پیست، در موتوجی پی یک مسابقه بین 100 تا 130 کیلومتر مسافت دارد و حدود 40 الی 45 دقیقه معمولا طول می کشد.

در موتوجی پی زیاد شاهد تصادف موتورسوارها و از دست دادن کنترل موتور هستیم. وقتی یک موتورسوار تصادف می کند، پرچم زرد نشان داده می شود و افراد خاصی که به مارشال معروف هستند، موتورسوار و موتور را سریع از مسابقه خارج می کنند. اگر تصادف در حدی باشد که موتورسوار به راحتی نتواند از پیست خارج شود، پرچم قرمز نشان داده می شود.

تیم های حاضر در موتوجی پی

مثل فرمول یک، در موتوجی پی نیز تا به حال تیم های زیادی حضور داشته اند. در حال حاضر 11 تیم در موتوجی پی حاضر هستند که در مجموع از 6 سازنده موتور استفاده می کنند. آپریلیا، دوکاتی، هوندا، KTM و یاماها و گس گس سازنده های فعلی موتوجی پی هستند. هوندا موفق ترین سازنده و تیم رپسول هوندا با 10 قهرمانی، موفق ترین تیم تاریخ موتوجی پی است.