مسابقات المپیک؛ هر آنچه باید بدانید

مسابقات المپیک، مهم ترین مسابقات ورزشی جهان به شمار می روند. در این مطلب نگاهی داریم به المپیک.

• مرور تمام قهرمانان المپیک

المپیک مهم ترین رویداد دنیای ورزش به شمار می رود که شامل مسابقات تمام رشته ها می شود. مسابقات المپیک سابقه بسیاری دارند و به دلیل تنوع بالای رشته ها، این مسابقات به دو المپیک تابستانی و زمستانی تقسیم شده اند. این مسابقات هر 4 سال یکبار برگزار می شوند و سال های برگزاری المپیک تابستانی و زمستانی نیز با یکدیگر متفاوت هستند. در این مطلب نگاهی داریم به مسابقات المپیک.

تاریخچه مسابقات المپیک

تاریخ شناسان بر ای باور هستند که قدمت مسابقات المپیک به حدود 800 سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد. در اصل این مسابقات در المپیای یونان و برای ادای احترام به زئوس؛ پادشاه خدایان یونان باستان برگزار می شده و جشنی مذهبی به شمار می رفته است. مورخان بر این باور هستند که در آن زمان، طبقه ثروتمند و اشراف زادگان توانایی ورزش کردن داشتند و به همین دلیل، مسابقات المپیک باستانی توسط این قشر برگزار می شد.

مسابقات باستانی یونان بیشتر بر اساس رشته های رزمی مانند کشتی بوده اما تاریخ شناسان بر این باور هستند که رشته هایی مانند دوندگی و پرش نیز در این مسابقات برگزار می شده و جایگاه ثابتی داشته اند. همچنین اسب سواری نیز از دیگر رشته های با سابقه به شمار می رود که اولین بار در همین مسابقات برگزار شده است.

با اینکه نمی توان تاریخ دقیقی برای پایان دوران باستانی المپیک مشخص کرد اما محتمل ترین زمان، حدود 400 سال بعد از میلاد مسیح است. با قدرت گرفتن امپراطوری رم، مسابقات المپیک رفته رفته قدرت خود را از دست داد و درنهایت نیز دیگر برگزار نشد.

احیای المپیک و عصر مدرن این مسابقات

در دوره های مختلف، تلاش های فراوانی شد تا مسابقاتی مانند چیزی که در یونان باستان برگزار می شد، شکل بگیرد. به عنوان مثال در قرن هفدهم، بریتانیا مسابقاتی برگزار کرد که به المپیک بریتانیایی معروف شد یا بعد از انقلاب فرانسه، در قرن هجدهم نیز فرانسه مسابقات مشابهی برگزار کرد. با این حال هیچوقت این مسابقات به بزرگی مسابقات یونان باستان نبودند و از طرفی نیز هیچوقت این مسابقات شکل بین المللی به خود نگرفت.

شرایط در قرن نوزدهم فرق کرد. این بار سعی شد تا مسابقات بزرگی برگزار شود تا ورزشکاران رشته های مختلف با یکدیگر به رقابت بپردازند. سوئد و انگلیس، مسابقاتی برگزار کردند که در آن ورزشکاران آماتور حضور داشتند و نزدیک ترین شباهت را به مسابقات یونان باستان داشتند. این تلاش ها سرانجام نتیجه دادند و با استقبال روز افزون مردم از مسابقات ورزشی، در سال 1894، کمیته بین المللی المپیک تاسیس شد. هدف از تشکیل این کمیته، احیای مسابقات المپیک و برگزاری دوره مدرن آن بود.

چیزی از تاسیس کمیته بین المللی المپیک نگذشته بود که قرار شد تا در سال 1896، اولین دوره مدرن مسابقات المپیک در آتن یونان برگزار شود. با احیای مسابقات المپیک، تصمیم بر این شد تا هر 4 سال یکبار، مسابقات المپیک برگزار شود.

پیشرفت و گسترش مسابقات المپیک

با تشکیل رسمی مسابقات المپیک، به تدریج این مسابقات بزرگ تر شد. در هر دوره رشته های بیشتری وارد المپیک شدند و ورزشکاران بیشتری هم از سراسر دنیا به این مسابقات آمدند. گسترش المپیک و ورود رشته های جدید، سرآغاز تشکیل المپیک دیگری هم بود. از سال 1924 تصمیم بر این شد تا ورزش های زمستانی که برگزاری آن ها در مسابقات المپیک سخت است، به طور جداگانه برگزار شوند و به این ترتیب، المپیک زمستانی شکل گرفت.

تفاوت المپیک تابستانی با المپیک زمستانی

همانطور که از نام آن ها مشخص است، المپیک تابستانی، همان المپیکی است که در تابستان برگزار می شود و شامل اکثر رشته های ورزشی است. المپیک زمستانی اما به ورزش های زمستانی مانند اسکی و هاکی روی یخ خلاصه می شود و با رشته هایی که در المپیک تابستانی برگزار می شوند، متفاوت هستند. به طبع، المپیک زمستانی از ورزشکاران بسیار کمتری هم برخوردار است و در مجموع این مسابقات به بزرگی المپیک تابستانی نیستند.

المپیک تابستانی از سال 1896 شروع شد و از سال 1924، این دو المپیک از یکدیگر جدا شدند و المپیک زمستانی نیز شکل گرفت. تا سال 1992، المپیک تابستانی و المپیک زمستانی در یک سال برگزار می شدند اما المپیک زمستانی از سال 1994 جدا شد و در حال حاضر برگزاری آن ها، دو سال با یکدیگر فاصله دارد.

نماد المپیک چیست و چه معنایی دارد؟

نماد و لوگوی المپیک از 5 حلقه درست شده که به نشانه اتحاد و همبستگی 5 قاره جهان است. این لوگو اولین بار در سال 1913 طراحی شد و مورد استفاده قرار گرفت. این 5 حلقه با پس زمینه سفید، رنگ هایی هستند که در زمان طراحی لوگو، در تمام پرچم های دنیا مورد استفاده قرار گرفته بود و در حال حاضر نیز اکثر پرچم های دنیا، شامل این 6 رنگ می شوند.

مراسم افتتاحیه و اختتامیه

یکی از مهم ترین بخش های المپیک، مراسم افتتاحیه است که در آن مسابقات به صورت رسمی شروع می شوند. با اینکه برخی از ورزش های تیمی همچون فوتبال، چند روز زودتر شروع می شوند، اما افتتاحیه جایی است که مشعل مسابقات در دهکده المپیک، روشن می شود. مراسم افتتاحیه از سال 1920 و المپیک انتورپ به یک سنت تبدیل شد و هر دوره این مراسم از جذابیت های المپیک به شمار می رود. این مراسم با صحبت های رئیس کمیته بین المللی المپیک شروع می شود و در سپس با صحبت های مسئولان کشور میزبان و اجرای مراسمی ویژه توسط میزبان ادامه پیدا می کند.

بعد از اجرای مراسم، نوبت به رژه ورزسکاران کشورهای مختلف می شود. به دلیل اینکه مسابقات المپیک توسط یونان باستان شکل گرفته، کشور یونان همیشه اولین کشوری است که وارد می شود. سپس با توجه به الفبای کشور میزبان، کشورهای دیگر وارد می شوند و در آخر ورزشکاران کشور میزبان حاضر می شوند. از هر کشور، یک ورزشکار پرجمدار کشورش است.

در پایان نیز مشعل اصلی مسابقات توسط یکی از ورزشکاران معروف و شناخته شده کشور میزبان، روشن می شود. در مراسم اختتامیه، ورزشکاران به همراه پرچمداران هر کشور حضور پیدا می کنند و سه پرچم اصلی نیز در دهکده المپیک به اهتزاز در می آیند؛ پرچم کشور میزبان، پرچم یونان به نشانه کشور موسس مسابقات المپیک و پرچم کشور میزبان بعدی. مشعل مسابقات خاموش می شود و پرچم المپیک توسط شهردار میزبان، به رئیس کمیته بین المللی المپیک داده می شود و او نیز این پرچم را به شهردار میزبان بعدی اهدا می کند.

میزبان های مسابقات المپیک

تا به امروز 30 دوره مسابقات المپیک تابستانی در 21 شهر مختلف برگزار شده و همچنین 24 دوره المپیک زمستانی نیز در 21 شهر به انجام رسیده است. سه المیپک تابستانی و دو المپیک زمستانی به دلیل جنگ جهانی های اول و دوم لغو شد و برگزار نشد. اولین دوره این مسابقات در آتن یونان برگزار شد. تا به حال 10 شهر بیشتر از یکبار میزبان این مسابقات (تابستانی و زمستانی) بوده اند. پکن تنها شهری است که سابقه میزبانی در المپیک تابستانی و زمستانی را دارد.

لندن اولین شهری است که سه بار میزبان این مسابقات بوده و در سال 2024، پاریس و در سال 2028، لس آنجلس نیز به دیگر شهرهایی تبدیل خواهند شد که سه مرتبه میزبان مسابقات المپیک بوده اند. در ادامه نگاهی داریم به میزبان های تمام ادوار مسابقات المپیک.

میزبان های المپیک تابستانی

شهرهای آتن، پاریس، لندن، لس آنجلس و توکیو، بیشتر از یکبار میزبان مسابقات المپیک تابستانی بوده اند.

میزبان های المپیک زمستانی

شهرهای سنت مورتیس، اینسبروک، لیک پلاسد و کورتینا د آمپتزو، بیشتر از یکبار میزبان مسابقات المپیک زمستانی بوده اند.

بیشترین مدال در تاریخ المپیک

پرافتخارترین کشورهای تاریخ المپیک در هر یک از المپیک ها جدا محاسبه می شوند. در لیست اصلی، کشورهای امروزی از کشورهای قدیمی جدا هستند و به عنوان مثال، مدال های شوروی برای روسیه حساب نمی شوند. آمریکا با کسب 2755 مدال از جمله 1101 مدال طلا، پرافتخارترین کشور تاریخ مسابقات المپیک تابستانی است. نروژ نیز با کسب 405 مدال که شامل 148 مدال طلا می شود، بیشترین مدال را در تاریخ مسابقات المپیک زمستانی به دست آورده است.

بیشترین مدال تاریخ المپیک تابستانی

در لیست زیر، نگاهی داریم به 10 کشوری که بیشترین مدال را در تاریخ مسابقات المپیک تابستانی کسب کرده اند.

بیشترین مدال تاریخ المپیک زمستانی

در لیست زیر، نگاهی داریم به 10 کشوری که بیشترین مدال را در تاریخ مسابقات المپیک زمستانی کسب کرده اند.

پرافتخارترین ورزشکاران تاریخ المپیک

ورزشکاران بسیار زیادی در تاریخ مسابقات المپیک به مدال رسیده اند و تعداد زیادی هم سابقه کسب مدال طلا را در کارنامه دارند. در میان تمام ورزشکارانی که در تاریخ المپیک شرکت کرده اند، نام مایکل فلپس جایگاه ویژه ای دارد. شناگر آمریکایی با کسب 28 مدال از جمله 23 مدال طلا، پرافتخارترین ورزشکار تاریخ المپیک است. فلپس تنها ورزشکاری است که تعداد مدال هایش و همچنین تعداد طلاهایی که کسب کرده، از عدد 20 عبور کرده است.

• آشنایی با مایکل فلپس

در اصل فلپس تنها ورزشکاری است که تعداد مدال های طلایش دو رقمی شده است. ماریت بیورگن، اسکی باز اهل نروژ، با کسب 15 مدال که شامل 8 مدال طلا می شود، پرافتخارترین ورزشکار تاریخ المپیک زمستانی است. در جدول زیر نگاهی داریم به 10 رتبه اول پرافتخارترین ورزشکاران تاریخ المپیک.