نقل و انتقالات NBA؛ درفت و ترید

لیگ NBA برخلاف سایر لیگ های ورزشی ساز و کار متفاوتی در نقل و انتقالات و جابه جایی بازیکنان دارد. در این مطلب نگاهی داریم به ساز و کار نقل و انتقالات NBA.

ساز و کار جابه جایی بازیکنان در تمام لیگ های معتبر آمریکا (Major Leagues) بسیار با چیزی که در فوتبال اروپا شاهد آن هستیم فرق دارد. در این لیگ ها خرید بازیکن با پول اصلا مرسوم نیست و عمده جابه جایی بازیکنان از طریق ترید یا همان معاوضه صورت می گیرد. نگاهی داریم در این مطلب به روش های مختلف نقل و انتقالات NBA.

تماشای ویدیو در یوتیوب

درفت؛ یکی از رایج ترین راه های نقل و انتقالات NBA

درفت مراسمی است که در پایان هر فصل برگزار می شود و در آن بازیکنان جدید، وارد لیگ بسکتبال NBA می شوند. بیشتر بازیکنانی که از طریق درفت وارد این لیگ می شوند، بازیکنان جوانی هستند که قبل از این در دانشگاه های آمریکا بازی می کردند. محدودیتی برای حضور در درفت وجود ندارد و بازیکنان کشورهای دیگر نیز می توانند در این مراسم شرکت کنند.

از لحاظ سنی، بازیکنی که می خواهند در درفت شرکت کنند، باید حداقل 19 سال سن داشته باشد. تا سال 2005 بازیکنان می توانستند مستقیم از دبیرستان وارد درفت شوند که این قانون برداشته شد و در حال حاضر چنین چیزی ممکن نیست.

نحوه انجام درفت

درفت در دو بخش صورت می گیرد که به اصطلاح به آن راند می گویند. در هر بخش 30 بازیکن توسط تیم های مختلف انتخاب می شوند که در مجموع 60 بازیکن جدید از این طریق وارد لیگ NBA می شوند. نحوه ترتیب تیم ها در درفت، در مراسمی قبل از مراسم اصلی درفت مشخص می شود.

این مراسم که درفت لاتاری (Draft Lottery) نام دارد، تقریبا 30 روز قبل از مراسم اصلی درفت برگزار می شود. 14 تیمی که موفق به صعود به پلی آف نشدند، از این طریق قرعه کشی می شوند تا مشخص شود که هر انتخاب (پیک) درفت، به چه تیمی می رسد. هر چه یک تیم رکورد ضعیف تری در آن فصل داشته باشد، شانس بیشتری برای کسب انتخاب اول دارد. این قرعه کشی توسط ماشینی که در آن توپ های پینگ پنگ قرار دارد، انجام می گیرد. انتخاب های 1 تا 14 به تیم هایی که موفق به حضور در پلی آف نشدند، می رسد و دیگر انتخاب ها به ترتیب عملکرد تیم ها در آن فصل، مشخص می شود.

در قانون جدید درفت، شانس 3 تیمی که بدترین رکورد لیگ را در اختیار دارند، از بقیه تیم ها برای گرفتن انتخاب اول، بیشتر است (هر کدام 14 درصد) و بعد از آن به ترتیب شانس ها بین سایر تیم ها تقسیم می شود. البته بسیار پیش آمده که پیک اول درفت به تیم هایی رسیده که شانس اول نبودند و حتی شانس چندانی هم نداشتند.

مثالی از درفت

به عنوان مثال شیکاگو بولز در سال 2008، تنها 2 درصد شانس داشت تا پیک یک را به دست آورد که اتفاقا شانس به این تیم رو کرد و بولز به انتخاب اول درفت رسید. شیکاگو بولز در نهایت درک رز را به عنوان پیک 1 انتخاب کرد.

در فاصله میان Draft Lottery و مراسم اصلی درفت، بازیکنان آزمایش ها و تست های مختلفی را می گذرانند که به آن Draft Combine گفته می شود. هر بازیکنی در این تست ها موفق تر ظاهر شود، به طبع شانس بیشتری برای انتخاب شدن دارد. تیم های مختلف نیز در این فاصله، از برخی بازیکنان دعوت می کنند تا در تمرین های آن ها شرکت کنند تا شناخت بهتری از بازیکنان جدید پیدا کنند.

بازیکن درفت نشده

بازیکنان دیگری هم هستند که بدون درفت وارد لیگ می شوند که به بازیکنان درفت نشده یا Undrafted معروف هستند. سوالی که ایجاد می شود، این است که چرا بازیکنی باید در درفت شرکت کند و چرا بدون درفت وارد NBA نمی شود؟

جواب این است که بازیکنانی که از طریق درفت وارد لیگ می شوند، قرارداد بالاتری دارند (هر چه پیک بهتر باشد، قرارداد بیشتری هم دارد). در ضمن بازیکنانی که از طریف درفت به NBA می رسند، بیشتر دیده می شوند و اسپانسرها و شرکت های تبلیغاتی، با آن ها قرارداد می بندند.

ترید؛ رایج ترین راه نقل و انتقالات NBA

ترید همان جابه جایی و معاوضه است. معاوضه مرسوم ترین و رایج ترین روش نقل و انتقالات NBA است. تیم ها بازیکنان خود را با بازیکنان دیگر تیم ها معاوضه می کنند. البته در ترید، فقط بازیکن جابه جا نمی شود و یک تیم می تواند بازیکن خود را در ازای چند پیک درفت معاوضه کند. برخی مواقع نیز یک تیم در ازای مبلغی ترید انجام می دهد که معمولا چندان رایج نیست.

در شب درفت، تریدهای زیادی هم میان تیم ها صورت می گیرد. معمولا در این مقطع تیم ها پیک های درفت خود را به ازای چند پیک دیگر یا بازیکن ترید می کنند. توجه کنید که وقتی بازیکنی از تیمی به تیم دیگر ترید می شود، باقی قرارداد او با تیم سابقش، به تیم جدید منتقل می شود و تیم جدید باید همان قرارداد قبلی را اجرا کند.

همچنین لازم به ذکر است که در ترید باید ارزش جابه جایی های صورت گرفته برابر باشد. یعنی مثلا وقتی بازیکنی با قرارداد 50 میلیون دلاری ترید می شود، باید در ازای آن بازیکن و یا پیک هایی که مجموعا 50 میلیون دلار ارزش دارند، به آن تیم برسد.

ویو؛ نقل و انتقالات NBA از راه فسخ قرارداد

ویو همان فسخ قرارداد است که یکی دیگر از روش های رایج نقل و انتقالات NBA به شمار می رود. تیم یک بازیکن را ویو می کند و بعد از آن، تیم های دیگر 48 ساعت وقت دارند تا بازیکن ویو شده را به خدمت بگیرند. اگر این اتفاق رخ دهد، بازیکن با قرارداد فعلی اش، به خدمت تیم جدید در می آید. اگر در این مدت تیمی این بازیکن را جذب نکرد، تیمی که بازیکن را ویو کرده، مجبور است تا تمام قرارداد باقی مانده بازیکن را تمام و کمال پرداخت کند. قراردادهای پایین و کم هزینه معمولا ویو می شوند زیرا ارزش قرارداد در حدی نیست که تیم و بازیکن به مذاکره بپردازند.

بای اوت

بای اوت نوعی از ویو به شمار می رود. این کار معادل حق خرید است که به شرایطی گفته می شود که بازیکن و تیم، با هم به توافق می رسند که بازیکن مبلغ کمتری نسبت به قرارداد فعلی اش دریافت کند و بازیکن از تیم جدا شود و به بازیکن آزاد تبدیل شود.

با این کار، از سقف پرداخت تیم کم می شود و بازیکن نیز آزاد است که با هر تیمی که می خواهد، قرارداد ببندد. معمولا قراردادهای بالا و سنگین بای اوت می شوند. وقتی بازیکن با تیم به توافق می رسد که بای اوت شود، باید 48 ساعت از این اتفاق بگذرد بگذرد تا بتواند با تیم جدیدی قرارداد ببندد.

بازیکن آزاد

دو نوع بازیکن آزاد وجود دارد. Unrestricted Free Agent یا همان بازیکن آزاد بدون محدودیت که به اختصار UFA نامیده می شود. Restricted Free Agent که به RFA معروف است و بازیکن آزاد محدود تلقی می شود.

در UFA بازیکن به طور کامل آزاد است و می تواند با هر تیمی که می خواهد ملاقات کند و قرارداد ببندد. این شرایط در آخرین سال قرارداد بازیکن با تیم خود پیش می آید. شرایط RFA اما فرق دارد. در RFA بازیکن آزاد است که با هر تیمی که می خواهد مذاکره کند، اما اگر آن تیمی پیشنهادی به بازیکن بدهد، تیم فعلی بازیکن، می تواند آن پیشنهاد را رد کند.

تیم فعلی بازیکن، 48 ساعت فرصت دارد تا پیشنهاد تیم جدید را نپذیرد و اصطلاحا آن را مچ (Match) کند. در این شرایط، تیم فعلی باید قراردادی برابر با پیشنهاد تیم جدید به بازیکن ارائه دهد. اگر در این 48 ساعت، تیم فعلی پیشنهاد را Match نکند، بازیکن به تیم جدید ملحق می شود. قرارداد با بازیکن های آزاد نیز از روش های نقل و انتقالات NBA محسوب می شود.

در قراردادهای بازیکنان ذکر می شود که مثلا این بازیکن 3 سال دیگر RFA می شود یا 4 سال دیگر، تبدیل به UFA می شود. قراردادها معمولا شرایط دیگری را هم شامل می شوند. در قرارداد بازیکن به عنوان مثال ذکر می شود که در چهارمین سال قرارداد او، Player Option است. یعنی بازیکن تصمیم می گیرد که وارد چهارمین سال قرارداد خود بشود یا به بازیکن آزاد تبدیل شود.